موضوع برنامه: سیری در صحیفه سجادیه امام زین العابدین (علیه‌السلام) - شرح دعای نهم
كارشناس: حجت الاسلام والمسلمين فرحزاد
تاريخ پخش: 29- 05-97

حاج آقای فرحزاد: بسم الله الرحمن الرحیم. الحمدلله رب العالمین، اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم.
«الحمدلله الذی جعلنا من المتمسکین بولایة امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب و ائمة من بعده» دعای هشتم را عرض کردیم که 44 موضوع مهم است که امام سجاد(ع) به خدا پناه می‌برد و توانستیم بعضی را شرح و توضیح بدهیم. انشاءالله عزیزان این دعا را بخوانند و نکته‌های مهمی که حضرت از آن به خدا پناه می‌برند از خرص، از غلبه حسد، از کم صبری، کم قناعتی، بد اخلاقی، پافشاری در شهوات، اصرار در گناه، تعصبات بی‌جا، ترک شکر، کمک نکردن به مظلوم و امثال اینها، دعای هشتم دعای بسیار فوق العاده‌ای است.
دعای نهم صحیفه سجادیه مهم‌ترین محورش حول توبه است که امام سجاد از خدای متعال درخواست می‌کند که توفیق توبه و بازگشت به سوی خودش را به همه ما مرحمت کند. اگر راه توبه بسته باشد همه به مشکل و بت بست می‌خورند. یکی از مهمترین راه‌های سعادت انسان‌ها رجوع و برگشت از گناه و برگشت به خدای متعال و توبه از گناه است. باز شروع دعا را حضرت با صلوات بر محمد و آل محمد شروع می‌کنند. می‌فرماید: «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ صَيِّرْنَا إِلَى مَحْبُوبِكَ مِنَ التَّوْبَةِ» خدایا ما را برگردان، ما را منقلب کن به چیزی که محبوب توست، توبه هیچ آثار و برکاتی نداشته باشد، مهمترین شگردش این است که انسان محبوب خدا می‌شود. محبوب غیر از محّب است. محّب این است که ما خدا را دوست داریم، محبوب این است که خدا ما را دوست دارد. خدا برای توبه کننده‌ها چه طبل‌هایی زده است. بزرگترین امتیاز این است که می‌گوید: تو محبوب من هستی و تو را دوست دارم. آه گنهکار را از تسبیح، تسبیح کننده‌ها و ذکر ذاکرین بیشتر دوست دارم.
در روایت داریم حضرت موسی(ع) عرضه داشت: «یا اله العالمین» ای خدای دانشمندان، پاسخ آمد لبیک! ای اله عابدها پاسخ آمد: لبیک! عرضه داشت «یا اله العاصین» ای خدای گنهکارها، چند بار خدا گفت: لبیک! عرض کرد بارپروردگارا، من تو را به خدای علما و عابدین صدا زدم یکبار، ولی خدای گنهکارها، چند بار. فرمودند: عالم به علم دلش خوش است و عابد به عبادت، بنده گنهکار من دل شکسته و دست خالی است. لذا آه و ناله گنهکار را پاسخ می‌دهد. البته کدام گنهکار آه و ناله دارد؟ اصرار در گناه ندارد و راضی به گناه نیست. ناخواسته به گناه دچار شده است. منظور کسی است که دل شکسته است و ناله می‌زند و ناراحت است. «انینُ الْمُذْنِبینَ احَبُّ الَىَّ مِنْ تَسْبیحِ الْمُسَبِّحین» یعنی ناله و دل شکستگی که گنهکار دارد، از تسبیح و ذکر تسبیح کننده‌ها بیشتر دوست دارم. چه امتیازی بالاتر از اینکه خدا می‌گوید: من توابین را دوست دارم؟ توبه کارها را دوست دارم. دلم خوش است و راضی هستم. مشتاق برگشتن آنها هستم. اگر بفهمند از شوق من جان می‌دهند و بندهای بدنشان قطعه قطعه می‌شود. می‌فرماید: آنهایی که پشت کردند، اشتباه کردند، خطا کردند و می‌خواهند برگردند. لذا اولین جمله حضرت این است که «وَ صَيِّرْنَا إِلَى مَحْبُوبِكَ مِنَ التَّوْبَةِ» به آنچه خدایا تو دوست داری و محبوب توست، توبه کردن و بازگشت به خدای متعال است. به ما توفیق بده به این توبه موفق شویم که محبوب توست.
«و أَزِلْنَا عَنْ مَكْرُوهِكَ مِنَ الْإِصْرَارِ» مقابل توبه اصرار و پافشاری در گناه است. امام سجاد دعا می‌کند که ای خدای مهربان، ما را از پافشاری و اصرار در گناه حفظ کن. بعضی کارها هست از اصل گناه بدتر است. مثلاً شما مال کسی را می‌خوری و پای کسی را لگد می‌کنی. بدتر از گناه توجیه گناه است. اختلاس، رشوه، کلاهبرداری، توجیه می‌کنند که باید مال مردم را خورد. باید رانت خواری کرد. بدتر از گناه توجیه گناه است. تبلیغ گناه که گناه را ترویج کنی از اصل گناه بدتر است. امام سجاد می‌فرماید: خدایا ما را حفظ کن از اینکه اصرار در گناه نداشته باشیم. حدیث داریم گناه کبیره با پشیمانی و ندامت صغیره می‌شود و گناه صغیره با اصرار و پافشاری کبیره می‌شود. امام هشتم(ع) فرمودند: گناهان صغیره راه را برای گناهان کبیره باز می‌کند. آن کسی که اختلاس چند میلیاردی می‌کند، از تخ مرغ و مداد و پاک کن دزدیدن شروع کرده تا بالا آمده است. در قرآن داریم که گام‌های شیطان را پیروی نکنید. لذا امام هشتم(ع) فرمودند: «الصغائر من الذنوب طرق الی الکبائر» یکی از بدترین گناه‌ها کوچک شمردن گناه است. گناه کوچک هم بزرگ است چون مخالفت خدای متعال است. گناه کوچک مقدمه گناه بزرگ است. در بیان نورانی دیگر امام رضا فرمودند: کسی که از کوچک‌ها پرهیز نکند، از بزرگ‌ها هم پرهیز نمی‌کند. یعنی وقتی پرده حیاء دریده شد، دست به کارهای بزرگ هم می‌زند. لذا گناه را باید در نطفه خفه کنیم. گناه نکنیم و اگر گناه کردیم فوراً توبه کنیم.
بعضی مواقع شیطان وسوسه می‌کند و می‌گوید: جوان هستی و وقت برای توبه داری. این ترفند شیطان است و کار بسیار خطایی است. افرادی که گناه نمی‌کنند با افرادی که گناه می‌کنند و توبه می‌کنند، خیلی فاصله دارند. استکان شکسته را بسبانی مثل اول نمی‌شود. ماشینی که تصادف کرده با ماشین نو فرق دارد. روایت داریم هیچوقت کسی که آلوده و گنهکار نیست با کسی که گناه و توبه کرده یکسان نیستند. او بالاتر و افضل است. سعی کنیم آلوده نشویم، بعد هم کسی که گناه کرد، از کجا موفق به توبه شود؟ یکوقت آدم دلی را می‌شکند، آدمی را می‌کشد و قابل جبران نیست. حدیث داریم خدا غضب خودش را در گناه‌ها مخفی کرده است. بعضی مواقع دلی می‌شکند غضب خدا به جوش می‌آید. لذا می‌فرماید: از همه گناه‌ها سفت و سخت پرهیز کنید. خدا می‌فرماید: به عزت و جلالم دیگر تو را نمی‌آمرزم. از نظر من افتادی! غضب خدا در کدام گناه پنهان است نمی‌دانیم. احتیاط این است که همه گناه‌ها را ترک کنیم. آیا کسی که امام حسین را شهید کرده می‌تواند توفیق توبه پیدا کند؟ نه چون جنایت بزرگی کرده است. قاتل حضرت علی اصغر توفیق توبه پیدا نمی‌کند. روایت زیبایی است که عابدی بود خیلی عبادت می‌کرد، شیطان در او طمع کرد که این دائم مشغول عبادت است و اگر بشود او را از عبادت باز داریم. جلسه شورا با شیاطین برگزار شد، مشورت کرد این عابد را نتوانستیم از راه به در کنیم، چه کار کنیم؟ یک کسی گفت: از راه شهوات، گفتند: اهل شهوترانی نیست. یکی گفت: از راه پول، گفت: اهل پول نیست. هرکسی یک راهی گفت و گفت: نمی‌شود. شیطانی بود خیلی مکار بود و از این راه هم خیلی‌ها گول می‌خورند. از راهی که آدم با لباس خودی برود و منافق باشد و طرف را به چاله بیاندازد. الآن بسیاری که گول می‌خورند طرف با یک لباس زیبای دوستی مؤمن و با تقوا می‌روند و بعد طرف را سر کیسه می‌کنند. یک خناس خبیثی بود به ابلیس پیشنهاد داد. گفت: من از راه عبادت او را گول می‌زنم. از راه عبادتی که مشغول است او را زمین می‌زنم. گفت: نزد او می‌روم اینقدر عبادت می‌کنم، بیشتر از او، اعتمادش به من جلب می‌شود. می‌گوید: تو چه کسی هستی که از من بیشتر عبادت می‌کنی؟ من نوکر تو هستم! پیغمبر فرمود: من از کافر نمی‌ترسم چون ظاهر و باطنش معلوم است. از منافق دانای علیم اللسان که همرنگ شما می‌شود، می‌ترسم. شیطان تأیید کرد و گفت: خوب راهی است. شیاطین می‌توانند به شکل انسان دربیایند. آمد به شکل عابدی خودش را مرتب کرد و کنار عابد مشغول عبادت شد. هر ذکری که او می‌خواند این چند برابر می‌خواند. این عابد از دیدن این فرد تعجب کرد! چند باری نزد او آمد و به او اجازه نداد که با این کار بازارگرمی کند. چند روز که عبادت کرد و اعتماد او را جلب کرد، التماس کرد که من با شما کاری دارم. تو خیلی بیشتر از من عبادت می‌کنی، خیلی عاشق هستی. خسته نمی‌شوی و نمی‌خوابی، گفت: این رمزی دارد. گفت: رمزش این است که یک زن بدکاره‌ای هست در فلان منطقه شهر، یکبار اشتباهی کردم و با او رابطه برقرار کردم و دامن خودم را آلوده کردم. حالا که دامنم آلوده شده یاد این گناه می‌افتم عبادتم چند برابر می‌شود. اگر تو هم می‌خواهی رشد و ترقی کنی خودت را آلوده کن، بعد حال توبه پیدا می‌کنی و به یاد گناهت می‌افتی و بیشتر عبادت می‌کنی. این آدم ساده باور کرد. وارد شهر شد و سراغ محل بدکاره‌ها را گرفت. مردم فکر کردند او قصد نصیحت کردن گناهکارها را دارد. در خانه این زن بدکاره را زد. زن با دیدن او تعجب کرد. گفت: کار واجبی دارد. زن فکر کرد برای نصیحت کردن آمده است. آمد اظهار گناه و دعوت به گناه کرد. خدا به آن خانم یک نورانیتی القاء کرد که اگر من هزار گناهکار را آلوده کردم، این آدم پاک را آلوده نکنم. گفت: چیزی به ذهن من رسیده می‌خواهم به تو بگویم. پرسید: چرا آمدی؟ گفت: عابدی پیدا شده که روی دست من زده است. به من گفت که من این گناه را کردم و چنین شده است. زن گفت: این شیطان است! اشتباه می‌کنی. آدمی که آلوده شد دیگر روح ایمان از او گرفته می‌شود. یکوقت می‌بینید که ایمان برنمی‌گردد. گفت: دست به این کار نزن، او شیطان بوده و خواسته تو را در چاله بیاندازد و بعد هم تو را رها کند به جهنم بروی. او را راهنمایی و هدایت کرد. گفت: اگر بروی او دیگر نیست، چون آدم حقه بازی بوده و فرار کرده است. عابد آمد دید که فرار کرده و این هم ترفند شیطان بوده است.
امام صادق(ع) می‌فرماید: به خاطر اینکه این خانم این عابد را از گناه حفظ کرد، خدا توفیق توبه به این خانم مرحمت کرد، این خانم از آن گناه‌ها توبه کرد چون یک نفر را هدایت کرد و به راه راست راهنمایی کرد. در روایت داریم وقتی این خانم از دنیا رفت، خداوند به حضرت موسی خطاب کرد: بنده‌ای از بندگان خوب من از دنیا رفته، برو او را غسل بده و کفن و دفن کن. چون این خانم توبه کرد خدا پیغمبرش را برای نجات او فرستاد. اینکه آدم دیگران را به اینکه گناه نکنند تشویق کند، اینقدر مهم است. اولین مرحله و مهمترین مرحله این است که انسان گناه را ترک کند و آلودگی را کنار بگذارد. حدیث داریم حتی از انجام واجبات مهمتر است. ما یک ترک گناه داریم و یک انجام واجبات داریم. قبل از اینکه نماز بخوانی مهمتر از نماز چیست، بدنت پاک باشد. لباست پاک باشد. غصبی نباشد. حرام نخوری، دروغ نگویی و کلک نزنی. ترک گناه از انجام واجبات مهمتر است. ترک حرام از همه مهمتر است. شما وقتی بخواهی مهمانی بروی خودت را تمیز می‌کنی. اولین کار برای آمدن مهمان تمیزکاری است و بعد نظافت و خوب پوشیدن است. واجبات و مستحبات زینت دادن است. گناه نکردن، آلودگی‌ها و کثافات و دشمن را بیرون کردن است.
پیغمبر عظیم الشأن فرمودند: «مَن قارف ذنباً فارقه عقلٌ لا يَرجِع إليه أبداً» این روایت کافی است برای اینکه حواسمان را جمع کنیم و فکر گناه نکنیم. فکر گناه، گناه نیست. آنهایی که وسواس فکری دارند اعتنا نکنند و رد شوند. پیغمبر فرمود: کسی که در گناهی غوطه‌ور شود و فرو برود، «قارفَ» یعنی فرو برود، «فارقه عقلٌ لم یرجع الی أبداً» یک نورانیتی، عقل و فهم و درکی را خدا از او جدا می‌کند و هیچوقت به او برنمی‌گردد. یک ضربه‌ای می‌بیند. هیچوقت کسی که گناه کرده و توبه کرده فکر نکند مثل کسی است که اصلاً گناه نکرده است. ماه ذی الحجه هست و عرفه نزدیک است. ماه توبه و استغفار است. اول از همه پیشگیری از گناه است و می‌گوید: اگر در گناهی فرو رفتی، یک فهم و عقلی از او جدا می‌شود و برنمی‌گردد. ولی هیچوقت هم نباید ناامید بود. اگر هم خطا و لغزشی کرد خدا می‌پوشاند. فرشته‌هایی که دیدند فراموش می‌کنند، زمین و زمان و مکانی که فیلم برداری کرده، همه را خدا محو می‌کند. درجه و مقام هم می‌دهد ولی مثل کسی که گناه نکرده نیست، یک درجه پایین‌تر است. در مورد توبه و شرایط و اهمیت توبه خواهیم گفت. در مورد عید غدیر مفصل صحبت خواهیم کرد. پیامبر فرمود: بزرگترین اعیاد امت من غدیر خم است. همت همگانی کنیم که غدیر و مظلومیت امیرالمؤمنین را از غربت در بیاوریم. ما در مورد غدیر کوتاهی کردیم و مقصر هستیم.
شریعتی: نکات مهمی را قبل از روز عرفه شنیدیم. «شست و شویی کن و آنگه به خرابات خراب» انشاءالله پاک شویم و با دل پاک وارد فضای عرفه شویم. خوشا به حال آنهایی که در عرفات هستند و آنهایی که در کربلا هستند و حال و هوای بین الحرمین و حرم سید الشهداء را تجربه می‌کنند. حتماً دعاگوی ما باشند، انشاءالله بهترین‌ها نصیبشان شود. امروز دوستان ما صفحه 417 قرآن کریم، آیات پایانی سوره سجده را تلاوت خواهند کرد.
«وَ لَنُذِيقَنَّهُمْ مِنَ الْعَذابِ الْأَدْنى‏ دُونَ‏ الْعَذابِ الْأَكْبَرِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ «21» وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ ذُكِّرَ بِآياتِ رَبِّهِ ثُمَّ أَعْرَضَ عَنْها إِنَّا مِنَ الْمُجْرِمِينَ مُنْتَقِمُونَ «22» وَ لَقَدْ آتَيْنا مُوسَى الْكِتابَ فَلا تَكُنْ فِي مِرْيَةٍ مِنْ لِقائِهِ وَ جَعَلْناهُ هُدىً لِبَنِي إِسْرائِيلَ «23» وَ جَعَلْنا مِنْهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنا لَمَّا صَبَرُوا وَ كانُوا بِآياتِنا يُوقِنُونَ «24» إِنَّ رَبَّكَ هُوَ يَفْصِلُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ فِيما كانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ «25» أَ وَ لَمْ يَهْدِ لَهُمْ كَمْ أَهْلَكْنا مِنْ قَبْلِهِمْ مِنَ الْقُرُونِ يَمْشُونَ فِي مَساكِنِهِمْ إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ أَ فَلا يَسْمَعُونَ «26» أَ وَ لَمْ يَرَوْا أَنَّا نَسُوقُ الْماءَ إِلَى الْأَرْضِ الْجُرُزِ فَنُخْرِجُ بِهِ زَرْعاً تَأْكُلُ مِنْهُ أَنْعامُهُمْ وَ أَنْفُسُهُمْ أَ فَلا يُبْصِرُونَ «27» وَ يَقُولُونَ مَتى‏ هذَا الْفَتْحُ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ «28» قُلْ يَوْمَ الْفَتْحِ لا يَنْفَعُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِيمانُهُمْ وَ لا هُمْ يُنْظَرُونَ «29» فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَ انْتَظِرْ إِنَّهُمْ مُنْتَظِرُونَ «30»
ترجمه: و البتّه ما غير از آن عذاب بزرگ‏تر (در قيامت) از عذاب نزديك (در اين‏ دنيا) به آنان مى‏چشانيم، تا شايد به سوى خدا باز گردند. و كيست ستمكارتر از كسى كه به آيات پروردگارش تذكّر داده شود، ولى از آنها اعراض نمايد؟ البتّه ما از تبهكاران انتقام مى‏گيريم. و همانا ما به موسى‏ كتاب (آسمانى تورات) داديم، پس در لقاى او (با خدا و دريافت آيات الهى) شك نداشته باش، ما آن (كتاب) را براى بنى‏اسرائيل‏ مايه‏ى هدايت قرار داديم. و از ميان بنى اسرائيل پيشوايانى قرار داديم كه به فرمان ما (مردم را) هدايت كنند؛ چون آنان، هم صبر كردند و هم به آيات ما يقين داشتند. همانا پروردگار تو ميان مردم در قيامت در آنچه اختلاف داشتند داورى خواهد كرد. آيا برايشان روشن نشده كه ما قبيله‏هاى بسيارى را قبل از ايشان هلاك كرديم؟ با اين كه اين‏ها در خانه‏هاى آن هلاك شدگان رفت و آمد دارند؛ البتّه در اين (هلاكت‏ها و جايگزين شدن‏ها، عبرت‏ها و) نشانه‏هايى است، آيا نمى‏شنوند؟ آيا نديدند كه ما آب را به سوى زمين بى گياه مى‏رانيم، پس به وسيله‏ى آن گياهان را مى‏رويانيم تا چهار پايانشان و خودشان از آن بخورند؟ پس آيا نمى‏بينند؟ و كفّار مى‏پرسند: اگر راست مى‏گوييد، اين پيروزى (شما) چه زمانى است؟ بگو: (بدانيد كه در) روز پيروزى، ايمان آوردنِ كسانى كه كفر ورزيدند به حالشان سودى نخواهد داشت، و به آنان مهلت داده نخواهد شد. پس، از آنان دورى كن و منتظر باش، كه آنان نيز منتظرند.
شریعتی: می‌خواهیم در مورد عرفه و عید قربان صحبت کنیم و بعد برای رسیدن به عید بزرگ غدیر آماده شویم. از فضیلت ذکر بلند صلوات بر محمد و آل محمد بفرمایید و اشاره قرآنی امروز را بشنویم.
حاج آقای فرحزاد: روایت داریم پیامبر فرمودند: من کنار میزان خواهم ایستاد اگر از امت من کسی سرمایه معنوی و حسناتش کم باشد ولی در دنیا صلوات بر محمد و آل محمد فرستاده باشد، ثواب صلوات‌ها را در میزان حسناتش می‌دهم تا سنگین شود و اهل بهشت شود. انشاءالله میزان حسناتمان را با صلوات سنگین کنیم.
آیه 21 سوره سجده، خداوند می‌فرماید: «وَ لَنُذِيقَنَّهُمْ مِنَ الْعَذابِ الْأَدْنى‏ دُونَ‏ الْعَذابِ الْأَكْبَرِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ» یکی از عنایت و الطاف خدای متعال این است که افرادی که بیراهه می‌روند یا گمراه می‌شوند در این دنیا با فشارها و گوشمالی‌ها، عذاب ادنی یعنی عذابی که نزدیک است. بسیاری از افرادی که معصوم نیستند و گناهکار هستند، اینها ابتلائات اعمال خودشان است. می‌فرماید: من اینها را به عذاب کمتر می‌چشانم، نه عذاب جهنم بلکه اینها برگردند و توبه برایشان فراهم شود.
امشب و فردا زیارت امام حسین مستحب است و دعا دارد، فردا هم اوج این ماه است. ما در میان شب‌ها شبی مثل شب قدر نداریم و در روزها هم مثل روز عرفه نداریم. انشاءالله عزیزان هرجا هستند، اگر مشاهد مشرفه شد بهتر، مساجد، حسینیه‌ها، هرجا شد، مغازه‌ها را تعطیل کنند، از اداره زودتر بروند. امام سجاد فرمودند: خداوند در عرفه بچه‌هایی که به دنیا نیامدند را هم مورد لطف قرار می‌دهد. یعنی ما گدایی یکسالمان را در عرفه از خدای متعال داشته باشیم. روز عرفه بهترین کار غیر از زیارت امام حسین(ع) و دعای عرفه، دعا برای دیگران است. اینکه آدم از خودش می‌گذرد و برای دیگران دعا می‌کند، حدیث داریم صد هزار برابر برای خودش مستجاب می‌شود. هرچقدر می‌توانیم برای دیگران دعا کنیم که این دعا چند برابر در حق ما مستجاب می‌شود.
روز عید قربان هم نماز و غسل دارد، زیارت امام حسین دارد. در مفاتیح اعمالش هست. سنت مؤکدی که در کشور ما راه افتاده و خیلی شهرها هم هست، من به امام جماعت‌های بعضی شهرها زنگ زدم که بناست زوار مشهد را ثبت نام کنند، انشاءالله نصف بهای یک گوسفند را بدهند و نصف بقیه را هم از مسجدی‌ها جمع کنند. من بین راه می‌آمدم به یکی از امام جماعت‌ها زنگ زدم، گفت: در روستای ما اینقدر گوسفند می‌کشند که ما اضافه می‌آوریم. چند نکته در مورد قربانی بگویم. یکی اینکه سنت مؤکد و تأکید فراوان شده است. چطور ما برای دکتر، بیمه، حوادث غیر مترقبه، هزینه سنگین می‌کنیم. چرا برای کارهای خیر نکنیم؟ امام هفتم فرمود: کسی در راه حق مصرف نکند، گرفتار می‌شود دو برابر در راه باطل مصرف کند. بعضی فکر می‌کنند فقط حاجی‌ها و کسانی که قبلاً مکه رفتند باید این کار را بکنند. نه! حاجی و غیر حاجی، مرد و زن، کوچک و بزرگ، پیامبر ما دو تا قربانی می‌کردند یکی برای خودشان و یکی برای امتشان. قربانی هم خوب باشد. الآن با گران شدن گوشت فقرا گوشت کمتری مصرف می‌کنند. کسانی که توانایی دارند گاو و شتر بکشند.
در روایت اشاره شده که ام سلمه به پیامبر عرض کرد: من پول قربانی کردن ندارم، چه کنم؟ پیامبر فرمود: برو قرض کن و قربانی کن «اسْتَقْرِضِي وَ ضَحِّي فَإِنَّهُ‏ دَيْنٌ‏ مَقْضِيٌّ» (من لايحضره‏الفقيه، ج 2، ص 213) خداوند این قرض قربانی را ادا می‌کند. با اینکه قرض کردن نهی شده اما برای قربانی کردن نهی نشده است. ما برای تشریفات زیر قرض می‌رویم اما برای آخرتمان حاضر نیستیم این کار را بکنیم. امیرالمؤمنین فرمود: اگر مردم بدانند در قربانی کردن چه برکاتی هست، قرض می‌کنند و قربانی می‌کنند. بعد فرمودند: اول قطره‌ای که از قربانی روی زمین می‌ریزد خداوند گناهان صاحبش را می‌آمرزد. الآن در فضای مجازی فامیل و دوست هستند، یکی بیاید پیش قدم شود، هرچقدر که می‌توانند بگذارند و در این کار خیر سهیم شوند. در خیلی از مساجد برای قربانی پول جمع می‌کنند. انشاءالله در این طرح قربانی شرکت کنید. امام سجاد(ع) وقتی قربانی می‌کردند، ثلث آن را برای خودشان برمی‌داشتند، اشکالی ندارد. ثلثش را به همسایه و نزدیکان و ثلث دیگر را به فقرا می‌دادند. لازم نیست همه را به فقرا بدهیم و خودمان هم می‌توانیم استفاده کنیم.
خیلی‌ها هستند عقیقه نکردند. عقیقه هم سنت مؤکدی است. پیرمردی به پیامبر گفت: من نمی‌دانم که پدر و مادرم برای من عقیقه دادند یا نه؟ فرمود: الآن عقیقه کن. اینقدر مهم است و خیلی از بلاها را دفع می‌کند. آنهایی که عقیقه نکردند و برای خانه‌شان قربانی نکردند، برای ماشین قربانی نکردند و برای عروسی قربانی نکردند، آن کسی که توان ندارد روز عید قربان این کار را بکند. بنده خدایی پول کمی داشت و با زحمت گوسفندی را تهیه کرد. گفت: به نیت پدرم، پدر بزرگم، عروسی که کردیم، بچه‌دار شدیم، همه نیت‌ها را کرد. گوسفند به صدا درآمد و گفت: صدایم را هم ضبط کن برای زنگ گوشی تلفن همراهت! عقیقه خیلی سفارش شده است. چه ایرادی دارد آنهایی که بچه‌دار شدند و نمی‌توانند دو تا قربانی کنند، روز عید قربان عقیقه کنند. خدا دنبال بهانه است به ما بیشتر ثواب و بهره بدهد. اصل قربانی را از دست ندهیم.
کتاب ماه ولایت که عزیزان می‌توانند دانلود کنند، برای نوجوان‌ها طرح خوبی داریم که اگر این را حفظ کنند و داستانش را کلید درست کنند، بچه برای پدر و مادر بگوید، ما جایزه خوبی خواهیم داد. جزئیات در کانال برنامه قرار دارد. عزیزانی که بیلبورد دستشان است، در ارگان‌ها، شهرداری‌ها، رفقای ما در اصفهان گفتند: ما یک هفته در عید غدیر بیلبوردهای شهرداری را اجاره کردیم. هرکسی بنشیند فکر کند، به خدا قسم همه کاره عالم، تقسیم کننده بهشت و جهنم حضرت علی است. کلیدهای بهشت و جهنم تحویل پیغمبر است ولی مجری حضرت علی(ع) است. پیغمبر فرمود: یا علی، من در دنیا و آخرت از شما بی نیاز نیستم. همه کاره تو هستی، حلال مشکلات تو هستی. بیاییم موجی راه بیاندازیم، هرکسی چه کار می‌تواند برای حضرت علی بکند. برای احیاء غدیر، جشن غدیر، ما پیش‌بینی می‌کنیم چندین هزار کاروان شادی، 110 کاروان در غدیر راه بیاندازیم. در قم از حرم تا جمکران که مفصل برگزار می‌شود. ایستگاه‌های صلواتی، بعضی از کسبه اعلام کردند که ایام غدیر تخفیف ویژه می‌دهیم. کارهایی که ایام نوروز و ایام دیگر می‌کنیم که حراج می‌کنیم، وقت خوبی است که برای غدیرخم این کار را بکنیم که مهر و محبت مولا علی در دلها کاشته شود. عیدی دادن، بعضی روایات داریم صد هزار برابر و بعضی روایت داریم میلیون برابر می‌شود.
در نهم ماه که فردا هست، عرفه هست، شهادت حضرت مسلم(ع) است و یکی هم سد الابواب است یعنی روزی که همه درها به مسجد امر شد بسته شود الا در خانه مولا علی(ع). حضرت علی در ردیف پیغمبر است. در روز دهم که عید قربان است، ابلاغ سوره برائت به دست با کفایت مولا علی(ع) است که اول ابوبکر را فرستادند، ولی خدای متعال جبرئیل را فرستاد، باید یا خود پیامبر یا کسی که به منزله پیامبر است این کار را انجام بدهد. چون هنوز در مکه مشرکین و کفار حضور داشتند، حضرت امیر می‌فرماید: به خون من تشنه بودند، اینقدر دشمن داشتند. کسی باید شجاعت و شهامت فوق العاده داشته باشد و اعلام بیزاری از مشرکین و کفار بکند. اعلان سوره برائت به دست با کفایت مولا علی(ع) است. در عید قربانی جمعی که در مسجد خیف جمع شدند، پیامبر عظیم الشأن(ص) حدیث ثقلین را بیان کردند. «انی تارکم فیکم الثقلین» من دو گوهر ارزشمند را در میان شما می‌گذارم، «قرآن و اهل بیتی» آنهایی که می‌گویند: قرآن بس است، در مقابل خدا و پیامبر ایستادند و بسیار حرف ناروایی است. قرآن تنها بدون پیامبر و اهل‌بیت آدم را نجات نمی‌دهد. این دو با هم هستند، مادامی که به این دو متمسک می‌شوید هیچوقت گمراه نمی‌شوید. حدیثی که شیعه و سنی نقل کردند.
بعد از عید قربان، نزول آیه محبت است. آیات آخر سوره حضرت مریم(س) که پیامبر ما دست به دعا برداشتند، خدایا مهر و محبت مولا را در دل مؤمنین و هیبت او را در دل منافقین قرار بده. آیه نازل شد «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ سَيَجْعَلُ‏ لَهُمُ الرَّحْمنُ وُدًّا» (مریم/96) آنهایی که ایمان می‌آورند و عمل صالح انجام می‌دهند، خدا محبت مولا علی را در دل اینها حک می‌کند. نمی‌توانند حضرت علی را دوست نداشته باشند. لذا این لطف خداست. چهاردهم این ماه هم نزول آیه فدک درباره حضرت فاطمه زهرا(س) است. تمام این اتفاقات بعد از غدیر و قبل از غدیر است. ما سابق می‌گفتیم: دهه ولایت، بعد گفتیم: هفته ولایت، رفقای ما پانزده روز را روزهای شاد آسمانی نام گذاشتند. مقام معظم رهبری فرمودند: کل ماه شهر الولایه است، از بس در این ماه مناسبت‌ها در رابطه با اهل‌بیت زیاد است. پانزدهم ماه هم ولادت امام هادی(ع) است، زیارت جامعه کبیره و زیارت غدیریه را هم تبلیغ و ترویج کنند. از الآن برای غدیر خم برنامه‌ریزی کنیم، با مالمان، با جانمان، با همتمان.
شریعتی: از آیت الله سید محمد تقی خوانساری هم اگر نکته‌ای هست بفرمایید.
حاج آقای فرحزاد: مرحوم خوانساری از علمای فوق العاده بود در علم و تقوا و تواضع و ادب، کسی که مشهور است نماز باران را در فصل تابستان خواندند. آقای انصاریان فرمودند: پدربزرگ مادری من در خوانسار از ارادتمندان آقای خوانساری بود. آقای خوانساری زمانی منزل پدربزرگ من آمدند و من هم کوچک بودم. من گریه کردم داخل اتاق بروم. پدربزرگم مرا بغل کرد که درست نیست. من آرام نشدم، مرحوم خوانساری فرمود: بگذارید داخل بیاید. من را آوردند و کنار آقا نشستم و آقا دست به سرم کشید و مرا نوازش کرد و فرمود: می‌خواهی چه کاره شوی؟ سریع گفتم: مثل شما عالم شوم. آقا دست به دعا کردند که من از علما شوم. نوازش ایشان، محبت و ادب ایشان، اخلاق ایشان در روحیه آقای انصاریان مؤثر بوده است.