موضوع برنامه: سیری در صحیفه سجادیه، شرح دعای چهاردهم (ظلم)
كارشناس: حجت الاسلام والمسلمين فرحزاد
تاريخ پخش: 03- 10- 97
حاج آقای فرحزاد: بسم الله الرحمن الرحیم. «الحمدلله رب العالمین، اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم» دعای چهاردهم صحیفه سجادیه خیلی موضوع مورد ابتلای ماست، درباره ظلم است. اینکه آدم ظلم نکند و زیر بار ظلم نرود و اگر ظلم و ستمی شد چطور دعا کند و چه بگوید، چطور حقش را بگیرد، آیا بگذرد و نگذرد، ظلمهای کوچک و بزرگ، برخورد با ظلم، برخورد با ظالم چگونه باشد. بحث خیلی شیرینی است و در عین حال خیلی مورد نیاز جامعه است. حضرت میفرماید: «يَا مَنْ لَا يَخْفَى عَلَيْهِ أَنْبَاءُ الْمُتَظَلِّمِينَ» ای خدایی که خبر کسانی که ستمدیده هستند و مظلوم واقع شدند به تو میرسد. یعنی در منظر و دید خداست. اینطور نیست که خدا از ظلم کسی خبر نداشته باشد. این خودش یک آرامشی میدهد. هیچ مظلومی فکر نکند که از دید خدا این ظلمش از بین میرود و حقش به او نمیرسد، بر خدا مخفی نیست. هر ستمدیدهای، هر ظلمی به او میشود خدا آگاه است. همینکه خدا آگاه است خودش به انسان یک آرامش میدهد. یعنی آنکه میتواند حق مرا بگیرد مرا میبیند و پیگیر هم هست. این جمله خودش خیلی معنی دارد. امام حسین(ع) که جان همه ما به قربانش، سختترین مصیبت یکی همین بود که در آغوش او طفل شش ماهه را به شهادت رساندند. طفل شش ماهه هیچ خطا و لغزش و فسادی ندارد، نهایت ظلم را کردند. چیزی که سبک میکند و به من مقداری آرامش میدهد، این است که در دید و منظر خداست. یعنی از دید خدا این پنهان نیست و خدا میبیند.
روایتهای متعدد داریم که خدا قسم خورده هیجوقت من از ظلم ظالم نمیگذرم. یعنی آن حق را ولو شده یا در دنیا یا در موقع مردن، یا عالم برزخ، یا در آخرت خواهم ستاد. یعنی به صاحب حق میرسانم. این خودش به انسان خیلی آرامش میدهد. یعنی اگر مال ما را خوردند، اگر آبروی ما را بردند، اگر حقی از ما ضایع شد این است که در عوام الناس هم میگویند: خدا گم نمیشود. این خودش خیلی مهم است. یعنی این به انسان آرامش میدهد، اگر مال فرحزاد را ده تا دزد ببرند، مال فرحزاد، مال فرحزاد است. حالا دنیا هم به آن نرسم در آخرت میرسم. اگر در آخرت هم مال نباشد، من خیلی گناه دارم، گناهان مرا بگذارند روی آنهایی که مال مرا خوردند و آبروی مرا بردند. همین که گم نمیشود، انسان دیگر شتاب نمیکند که فوری ظلم کند یا روی دستش بلند شود، تعدی بیجا کند. این هم روایتش خیلی جالب است. آخرین منبری که اول شخصیت عالم، پیامبر عظیم الشأن که پاهایشان به زمین کشیده میشد در بستر شهادت بودند و با زحمت زیر بغل حضرت را گرفتند و برای نماز آوردند و منبر رفتند، فرمودند: مردم، خدا قسم خورده است که من روز قیامت از ظلم ظالم نمیگذرم. خیلی گناهان است که خدا سریع الرضا است. بعضی ظلمها هست که خدا سریع میگذرد، به خودمان ظلم کردیم یا حق خدا را خدای نکرده بعضی موارد غیر از شرک، خدا سریع میگذرد. ولی همان خدایی که دهها جا سریع میگذرد، قسم خورده به ذات خودش و به عزت و جلال خودش که من از ظلم ظالم نمیگذرم. آیات و روایات ظلم واقعاً تکان دهنده است.
پیغمبر ما فرمودند: خدا چون قسم خورده من از ظلم ظالم نمیگذرم با اینکه ما به این قرآن قسم میخوریم پیغمبر اول معصوم عالم است ولی باز هم ادب و بندگی تقاضا میکند که حلالیت بطلبد. فرمودند: حالا که اینطور هست، ایها الناس من رسول الله را حلال کنید، من طاقت قصاص روز قیامت را ندارم. این برای ما خیلی درس است. ما همه خودمان را مظلوم میدانیم و همه عالم را ظالم، خیلی جاها خودمان ظالم هستیم. «يَا مَنْ لَا يَخْفَى عَلَيْهِ أَنْبَاءُ الْمُتَظَلِّمِينَ» هیچوقت پیش خدا ظلم هیچ ستمدیدهای مخفی نیست، یعنی آنجا ثبت است. ثبتی است که خدا پشتش است. چیزی که خدا پشتش باشد گم نمیشود.
«وَ يَا مَنْ لَا يَحْتَاجُ فِي قَصَصِهِمْ إِلَى شَهَادَاتِ الشَّاهِدِينَ» خیلی جاها به کسی ظلم شده اما سند و مدرک و شاهد ندارد، نمیتواند اثبات کند. امیرالمؤمنین(ع) میفرمایند: «اتَّقُوا مَعَاصِىَ اللَّهِ فِى الْخَلَوَاتِ فَإِنَ الشَّاهِدَ هُوَ الْحَاكِمُ» (نهجالبلاغه، حكمت 324) در خلوت هم مواظب باشیم ظلم نکنیم و گناه نکنید چون کسی که میبیند، خودش هم قاضی است. قاضی اگر خودش یک صحنهای را دید، مثلاً کسی تصادف کرد، یا کسی، کسی را کشت. این دیگر نیاز به شاهد ندارد. شاهد و مدرک و پرونده برای جایی است که قاضی علم ندارد ولی خدا همه جا حضور دارد. خدا برای اثبات حق احتیاج به شاهد ندارد. خودش شاهد است. از دید خدا میتوانیم برویم جایی که خدا نباشد و خدا نبیند، پس باید مواظب باشیم هیچ جا گناه و ظلم نکنیم. متظلمین یعنی ستمدیدهها احتیاجی به شاهد ندارند نزد خدا. «وَ يَا مَنْ قَرُبَتْ نُصْرَتُهُ مِنَ الْمَظْلُومِينَ» ای خدایی که یاری تو در حق مظلومها نزدیک است. مثلاً فلان حاکم و مسئول ظلم کرده ولی میبینید ما هرچه نفرین میکنیم ولی حق ما گرفته نمیشود. گاهی ظالم کنارش یک کار خیری کرده است. فرعون با اینکه سمبل طاغوتها بوده و ته جهنم است، حضرت امیر فرمود: خدا به فرعون مهلت داد چون چند صفت خوب داشت. اطعام طعام میکرد به ایتام و فقرا و درماندهها غذا میداد و شکمشان را سیر میکرد. این کار را خدا دوست داشت. خیلی از این بی عفتیها، پردهدریها، روابط ناشایست برای بی غیرتی پدرها و همسرها و شوهرهاست. چون بعضی از افعال اثر وضعی دارد، کافر هم یک کسی پناه بدهد، خدا بلا را از او کم میکند یا به او مهلت داده است. بعضی کارها اثر وضعی دارد ، یعنی سیئات را کم میکند. عذابها را تخفیف میدهد. در هر صورت فرعون غیرت داشت، یعنی ناموسش را حفظ میکرد. حاضر نبود حضرت آسیه را در کنار نامحرم قرار بدهد. خیلی شوهرها خودشان وادار میکنند که چادرت را بردار. آرایش کن بیرون برو. تو دار گناه و معصیت را ترویج میدهی، غیرت کجاست؟ آدم متأثر میشود که خودش شوهرها یا پدرها یا خود بزرگترها و مسئولین میگویند: باید آرایش کرده بیایید. یعنی باید گناه کنید. بعضی از فرعون هم پستتر هستند.
یکی از کارهای فرعون این بود که سهل الحجاب بود. یعنی دسترسی به او آسان بود. الآن شما برای دیدن یک مسئول باید ماهها مهلت بگیری. ولی فرعون اجازه دیدن میداد و اینها صفت خوبی بود. امیرالمؤمنین فرمود: خدا به فرعون چهارصد سال مهلت داد. پس اگر موقعی میبینیم که گرفتن حق تأخیر میافتد از ظالم ممکن است یک کارهای خوبی دارد، خدا میخواهد امتحانهایی کند ولی نصرت خدا به مظلوم قطعی است. «وَ يَا مَنْ بَعُدَ عَوْنُهُ عَنِ الظَّالِمِينَ قَدْ عَلِمْتَ» خدا هیچوقت طرفدار ظالم نیست، هیچوقت کمک ظالم نمیکند در ظلم، خدا سر سوزن نه ظلم میکند و نه به ظلم راضی است. اگر جایی میبینیم به ظالم مهلتی میدهد یا قدرتی میدهد این امتحان ظالم است. امتحان مظلوم است، باید قدرت داشته باشد که با اختیار خود کار خوب کند و کار بد بکند.
این بحث را خواهش دارم عزیزان جدی بگیرند چون مهمترین گیر ما در زندگی همین است. این از بحثهای کلیدی و کاربردی است. یکی از مهمترین کاری که یک انسان، یک مؤمن و شیعه اهلبیت در رأس همه کارهایش باید داشته باشد، حتی از نماز مهمتر است، از خمس و زکات واجبتر است، این است که مواظب باشد دست و چشمش، اعضاء و جوارحش به ظلم آلوده نشود. مواظب باشیم حق کسی را پایمال نکنیم. مؤمن واقعی کیست؟ امیرالمؤمنین میفرماید: «المسلم من سلم المسلمون من یده و لسانه» نمیگوید خیلی نماز شب میخواند و عبادت میکند، مسلمان و مؤمن واقعی کسی است که دیگران از دست و زبان او در امانند. آزارش به پدر و مادر و همسر و اولاد و همسایه و دوست و رفیق نرسد. اگر آزارش به افراد دیگر نرسید محکم پایش امضاء میکند و این مؤمن واقعی است. «المسلم من سلم المسلمون من یده و لسانه» یعنی دیگران در پرتو او امنیت داشته باشند.
حضرت محمد(ص) به مولا امیرالمؤمنین فرمودند: «یا علی افضل الجهاد من اصبح لا یهم بظلم احدٍ» بالاترین جهادی که خدا بر ما واجب کرده چیست؟ بالاترین کوششها و جهادها این است که صبح از خواب بیدار میشوی، از اول روز تا آخر شب که میخوابیم، مواظب باشیم آزار و اذیتت به کسی نرسد. اول آدم باید موانع را بردارد، اگر ظلم نکردی نمازت بالا میرود. ظلم نکردی دعای تو بالا میرود. اول باید جلوی ظلمت را بگیری. «افضل الجهاد من اصبح لا یهم بظلم احدٍ» همتش این باشد که خدایا من خودم را به تو میسپارم، به احدی اذیت و آزارم نرسد. آزارم به مورچه هم نرسد. سلام علیکم یعنی شما در امنیت هستی و از طرف من سلامتی است. به رفیقم، دوستم، همکارم، ارباب رجوعم آزار و شکنجه ندهم. با سلامت وارد شوم و به سلامت بروم. پیغمبر فرمود: مثل مؤمن مثل زنبور عسل است. آدم مثل پشه و مگس نباشد. زباله و کثافت و آشغال میشود ولی زنبور روی گل و گیاه و شکوفه مینشیند. ورودی از شکوفهها میخورد و خروجیاش عسل مصفا است. «فِيهِ شِفاءٌ لِلنَّاس» (نحل/69) میلیونها حشره ریز میروند تا دو کیلو عسل تهیه کنند. آنوقت یک سوره قرآن به نام زنبور عسل است. مثل مؤمن مثل زنبور عسل است و ورود و خروجش هم لطافت و متانت است. یعنی آن گل و گیاه را از بین نمیبرد. «رَبِّ أَدْخِلْنِي مُدْخَلَ صِدْقٍ وَ أَخْرِجْنِي مُخْرَجَ صِدْقٍ وَ اجْعَلْ لِي مِنْ لَدُنْكَ سُلْطاناً نَصِيراً» (اسراء/80)
همه مبتلا هستیم و اگر این گیر را رد کنیم، همه اهل بهشت هستیم. بعضی حرفها هست که در اعماق وجود آدم اثر میکند، بزرگواری حدود سی سال قبل یک جمله به من فرمودند که در ذهن من هست. فرمودند: فلانی من از خدا خاطرجمع هستم. از خوبیهای خدا میلیونها سال بگوییم، ارحم الراحمین بودند خدا، لطفش، سریعالرضا بودنش، غفاریت و ستاریتش، عظیم العفو، واسع المغفره، از وسعت مغفرتش هرچه بگوییم کم است. ایشان به من فرمودند: من یقین دارم خدای متعال از حق خودش میگذرد. «إِنَّ اللَّهَ بِالنَّاسِ لَرَؤُوفٌ رَّحِيمٌ» (جاثيه/14) همان خدایی که در نهایت مهربانی و آمرزش است قسم خورده من از ظلم ظالم نمیگذرم. فرمودند: فلانی دغدغه من زیر این آسمان همین یک فقره است که در زندگی سعی کنند دلی را نرجانند. در زندگی سعی کنم با چشم و زبانم و گوش و دستم آزار به کسی ندهم. آبرویی را نریزم و مالی را تلف نکنم. به قرآن مراجعه کنی آیاتی که در مورد ظلم و ظالم است، یعنی تندترین تعبیرها و خطرناکترین تهدیدها را خدا در مورد ظالم و ظلم کردن آورده است.
در قرآن این آیه تکرار شده «أَلا لَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمِينَ» (هود/18) لعنت در مقابل رحمت است. یعنی از رحمت خدا دور شوند و به طرف جهنم بروند. یک استاد بزرگواری شاگرد مرحوم شیخ رجبعلی خیاط بود. چشم دلش باز بود و چیزهایی را در عالم خواب و مکاشفه میدید. ایشان فرمودند: من یک جلسهی زیارت عاشورا و روضه و توسل شرکت کرده بودم، دیدم یک کسی دارد زیارت عاشورا میخواند. بخش مهم زیارت عاشورا یا سلام است یا لعن است، لعن هم به ظالمهاست. «اللهم العن اول ظالماً ظلم حق محمد» اول ظالمی که حق پیغمبر و اهلبیت را برده تا آخر ظالم، شایعت، آنهایی که مشایعت کردند. بایعت، «تابعت علی قتله» خدا همهشان را لعنت کند. «سمعت و رضیت به» شنید در کربلا مثلاً این کار را کردند، گفت: دستشان درد نکند. آن هم خدا لعنتش میکند. ایشان میگوید من دیدم این لعنی که ایشان در زیارت عاشورا میخواند به خودش میخورد. میشود کسی زیارت عاشورا را بخواند و به دشمنهای اهل بیت لعن کند اما به خودش برگردد؟ میشود. چون روایات میفرماید: کسی که به دوستان ما ظلم کرده به ما ظلم کرده است. کسی که به اولاد پیامبر ظلم کند به ما ظلم کرده است. کسی که زن و بچهاش را شکنجه میدهد و اذیت میکند، زیر دستش را شکنجه میدهد. ایشان فرمودند: من آن شخص را نمیشناختم، ولی این را که دیدم بیرون آمدم، پرسیدم: این آقا کیست؟ گفتند: این آقا در بازار کاسب است، اول رباخور این شهر است و بعد آمده زیارت عاشورا میخواند. رباخور و نزول بگیری است که اگر کسی چکش برگشت خورده و پول لازم دارد، بقیه پنج درصد میدهند، این میگوید: من پولت را فوری میگیرم و سی درصد میدهم. یعنی خون مردم را در شیشه میکند و بعد مینشیند و زیارت عاشورا میخواند. به دوستداران اهلبیت ظلم میکند، سی درصد نزول میگیرد، مال حرام به خودش و زن و بچهاش میدهد، ممکن است روضهخوانی هم بکند. از مال حرام میشود آدم کار خوب کند؟ نه، مال مردم را چپاول کند و انفاق کند، نمیشود. منافقین بدترین آدمها هستند. قرآن که شوخی ندارد. قرآن میگوید: کسی که اهل ربا باشد در حکم جنگ با خداست. با خدا که جنگید با پیغمبر هم جنگید، با امام حسین هم جنگید. این کار را نکنیم، ظلم است که ریشه همه را درمیآورد. حکومت با کفر باقی میماند، با ظلم نه! واقعاً تکان دهنده است. «یبقی الحکم مع الکفر و لا یبقی مع الظلم» یک حکومتی کمونیست است ولی واقعاً به عدالت ظاهری میپردازد و حق و حقوق مردم را به آنها میدهد. در دادگاهها ظلم نمیکنند، در دولتش ظلم نمیکنند و آن حکومت میماند ولی با ظلم نمیماند. خیلی باید حواسمان را جمع کنیم.
چند ماه پیش مقام معظم رهبری در ایامی که به مردم سکه دادند، فرمودند: آیا آنها که گرفتند مقصر هستند یا آنهایی که دادند؟ دو روز قبل که مفسد اقتصادی را اعدام کردند، بلاشک ایشان مفسد و مخرب بود، میلیاردها پول از دولت و بیمه گرفته و این حق مردم بوده است. آیا او مقصر است یا اینهایی که به او دادند؟ ما این بنده خدا را اعدام کردیم ولی آنهایی که ده برابر او ظلم کردند و میکنند، شما یک وام ازدواج ده میلیونی که میگیری، بیچارهات میکنند. این ظلم بزرگی است که ما پدر یک رده پایین را دربیاوریم ولی ردههای بالا را آزاد بگذاریم یا تشویق کنیم. مردم طاقت این تبعیضها را ندارند. برای مبلغ ناچیزی مغازه طرف را پلمپ میکنند ولی دزدهای بالاتر را آزاد میگذارند.
مرحوم دولابی این واقعیتها را میدید. ایشان میفرمود: در زندگی خیلی مواظب باشید و از آه مظلوم بترسید. میفرمود: اگر کسی در حقش ستم شود، پرونده برایش تشکیل شود، او را در زندان بیاندازند، مال و آبرویش را بردند، اینکه گوشه زندان آه میکشد تأثیر این آه مظلوم نه در قاضی، نه در مسئولین، فرمودند: در کل مملکت مانع و مزاحم ایجاد میکند. حتی ایشان فرمودند: آن پیرزنی که پشت کوه کاری به اوضاع و احوال مسئولین نداشته، او بیاید نماز بخواند، نمازش خوب بالا نمیرود. در روایت فرمودند: «إِيَّاكُمْ وَ الظُّلْمَ فَإِنَّهُ يُخَرِّبُ قُلُوبَكُمْ» (صحيفهالرضا (ع)، ص 48) جامعه، خانواده، همه جا را خراب میکند. اگر میبینید که خدا مهلت میدهد بخاطر این است که کمیته امداد است و به هزارها مظلوم کمک میکند. زائر اولیها هستند و دعا میکنند کارهای خیر اتفاق میافتد و خیلی از ارگانها هست که از آنها تشکر میکنیم. اینها باز مانع میشود از اینکه بلا نازل شود. در قوه قضاییه ما یک حکم ناحق نباید باشد. ولی یک حکم ناحق از اول شخصیت مملکت تا آخرین نفر تأثیر منفی دارد. «إِيَّاكُمْ وَ الظُّلْمَ فَإِنَّهُ يُخَرِّبُ قُلُوبَكُمْ» پیامبر فرمود: روز قیامت ظلمت و تاریکی میآورد. در قرآن «لَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمِينَ» (اعراف/44) چند بار تکرار شده است. «لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ» (مائده/51) چندین بار تکرار شده است. آدم ظالم از نظر خدا افتاده است و خدا هدایتش نمیکند.
در سوره مبارکه اسراء هست که «وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ» (اسراء/82) ما قرآن را نازل کردیم و شفای درمان همه نوع درد روحی و جسمی و ظاهری و باطنی و دنیایی و آخرتی است، برای مؤمنین! قرآن بلاشک شفای همه دردهاست و رحمت برای مؤمنین است. مقابل مؤمنین باید کافرین و مشرکین را بگوید، ولی در ادامه میفرماید: همین قرآنی که شفاء و رحمت است بالاترین کتاب آسمانی خداست «وَ لا يَزِيدُ الظَّالِمِينَ إِلَّا خَسارا» آن سندی که گفتم زیارت عاشورا میخواند و لعن میکرد، لعنش به خودش برمیگشت، سندش است. میگوید: همین قرآن برای ظالمین خسارت است. «رُبَّ تَالٍ لِلْقُرْآنِ وَ الْقُرْآنُ يَلْعَنُهُ» (جامعالاخبار، ص 48) چه بسا کسی که قرآن میخواند، دروغ میگوید، غیبت میکند، قرآن او را لعن میکند. «وَ لا يَزِيدُ الظَّالِمِينَ إِلَّا خَسارا» آیت الله دستغیب کتاب خوبی دارند، «داستانهای شگفت» داستانهایش مستند است، یعنی واقعی است. بسیار کتاب خوبی است. یک موقع که ایشان از قم آمدند به شیراز بروند، در تبعید بودند، من خدمت ایشان رسیدم، فرمودند: همین داستان شگفت من که پخش شد، جوانهایی که مذهب نداشتند، میگفتند: از خواندن این کتاب متحول شدند، مؤمن ناب شدند. جوانی بود که به آمریکا رفت و تحصیل کرد و در خانواده طاغوتی بود، فقط میگفت: با خواندن این کتاب متحول شدند. ایشان در داستان شگفت نقل کردند، قدیم مرسوم بود کسی که از دنیا برود، سفارش شده میت را در قبر رها نکنیم و سراغ کارهایمان برویم. بنشینیم برایش تلقین دوم بخوانیم. مرسوم بود سه روز قاری قرآن میگذاشتند سر قبر میت، در زمستان حتی دکّه میگذاشتند. الآن دیگر در قبر میاندازند و دنبال کارشان میروند. امام سجاد میگوید: من از تنگی و تاریکی قبر گریه میکنم، اینها شوخی نیست.
با یک قاری قرآن قرارداد بستند تا سه روز سر قبر پدرشان قرآن بخواند. فردا صبح برایش صبحانه آوردند دیدند نیست، او را پیدا کردند. گفتند: ما قرارداد سه روزه داشتیم. گفت: اگر همه دنیا را به من بدهید من برای پدر شما قرآن نمیخوانم. گفت: دیشب مقداری قرآن خواندم و خسته شدم و خوابیدم، پدر شما را در خواب دیدم که در شعلههای آتش میسوزد. آتش جهنم ظلمت و تاریک است. در آتش میسوخت، ظالم بود و بخاطر ظلمش میسوخت. این ظلم، مال مردم، آبروی مردم، جان مردم و زن و بچه و ناموس را میگیرد. چون ظالم بود گرفتار آتش جهنم بود و شعلهور میسوخت. آمد گفت: چرا سر قبر من قرآن میخوانی؟ گفت: من برایت قرآن میخوانم. گفت: هر آیهای که میخوانی «وَ لا يَزِيدُ الظَّالِمِينَ إِلَّا خَسارا» عذاب من زیاد میشود. یک چماق آتش به من میزنند. چماقی دستش بود، گفت: یا بلند شو برو یا با این چماق تو را آتش میزنم. این ظلم را جدی بگیریم. زیر این آسمان گناهی بدتر از ظلم نیست.
شریعتی: نقلی که همه شنیدیم که حضرت سیدالشهداء(ع) در آخرین وداعهایشان وقتی وارد خیمه امام سجاد شدند، توصیه کردند بترس از آه مظلومی که یاور و ناصری جز خدا ندارند.
حاج آقای فرحزاد: امام سجاد میفرماید: حضرت از زرهشان خون بیرون میزد، مرا در آغوش گرفت و این جمله را فرمود. مهمترین پیام امام حسین چیست. فرمود: فرزندم از ظلم کردن به کسی که یاوری جز خدا ندارد بترس.
شریعتی: انشاءالله نه ظلم کنیم و نه راضی به ظلم باشیم. کتاب «داستانهای شگفت» نوشته حضرت آیت الله شهید دستغیب، برای تهیه کتاب به 20000303 پیامک بزنید، دوستان ما شما را راهنمایی خواهند کرد. امروز صفحه 543 قرآن کریم، آیات 7 تا 11سوره مبارکه مجادله را تلاوت خواهیم کرد.
«أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ ما يَكُونُ مِنْ نَجْوى ثَلاثَةٍ إِلَّا هُوَ رابِعُهُمْ وَ لا خَمْسَةٍ إِلَّا هُوَ سادِسُهُمْ وَ لا أَدْنى مِنْ ذلِكَ وَ لا أَكْثَرَ إِلَّا هُوَ مَعَهُمْ أَيْنَ ما كانُوا ثُمَّ يُنَبِّئُهُمْ بِما عَمِلُوا يَوْمَ الْقِيامَةِ إِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ «7» أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ نُهُوا عَنِ النَّجْوى ثُمَّ يَعُودُونَ لِما نُهُوا عَنْهُ وَ يَتَناجَوْنَ بِالْإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ وَ مَعْصِيَةِ الرَّسُولِ وَ إِذا جاؤُكَ حَيَّوْكَ بِما لَمْ يُحَيِّكَ بِهِ اللَّهُ وَ يَقُولُونَ فِي أَنْفُسِهِمْ لَوْ لا يُعَذِّبُنَا اللَّهُ بِما نَقُولُ حَسْبُهُمْ جَهَنَّمُ يَصْلَوْنَها فَبِئْسَ الْمَصِيرُ «8» يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا تَناجَيْتُمْ فَلا تَتَناجَوْا بِالْإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ وَ مَعْصِيَةِ الرَّسُولِ وَ تَناجَوْا بِالْبِرِّ وَ التَّقْوى وَ اتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ «9» إِنَّمَا النَّجْوى مِنَ الشَّيْطانِ لِيَحْزُنَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ لَيْسَ بِضارِّهِمْ شَيْئاً إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ وَ عَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ «10» يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا قِيلَ لَكُمْ تَفَسَّحُوا فِي الْمَجالِسِ فَافْسَحُوا يَفْسَحِ اللَّهُ لَكُمْ وَ إِذا قِيلَ انْشُزُوا فَانْشُزُوا يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجاتٍ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ «11»
ترجمه: آيا نديدى كه خداوند آنچه را در آسمانها و زمين است، مىداند. هيچ رازگويى و نجواى سه نفره نيست مگر آنكه او چهارمين آنهاست و هيچ پنج نفرهاى نيست، مگر آنكه او ششمين آنان است و نه (رازگويانى) كمتر از آن و نه بيشتر، مگر اينكه او با آنهاست، هر جا كه باشند، سپس در روز قيامت آنان را به آنچه كه انجام دادند، خبر خواهد داد. همانا خداوند به هر چيزى بسيار داناست. آيا نظر نكردى به كسانى كه از نجوا نهى شدند سپس به آنچه نهى شده، بازگشته و براى گناه و ستم و نافرمانىِ پيامبر با يكديگر نجوا مىكنند و (با اين حال) هنگامىكه سوى تو مىآيند، كلماتى براى تحيّت وسلام (وخوشآمد) بكار مىبرند كه (حتى) خدا با آن تو را تحيّت و سلام نگفته است و در بين خودشان مىگويند: (اگر اين مرد پيامبر است) پس چرا خداوند ما را به سبب آنچه مىگوئيم عذاب نمىكند؟ جهنم براى آنان كافى است كه وارد آن مىشوند، پس چه بد سرانجام و جايگاهى است. اى كسانى كه ايمان آوردهايد! هرگاه نجوا مىكنيد، به گناه و ستم و نافرمانىِ پيامبر نجوا نكنيد و نسبت به كار نيك و تقوا نجوا كنيد و از خدا پروا كنيد كه به سويش محشور مىشويد. همانا نجوا از سوى شيطان است تا كسانى را كه ايمان آوردهاند اندوهگين كند، در حالى كه جز به اذن خداوند، هيچ (نجوايى) ضرر رسان نيست، پس بايد مؤمنان تنها بر خداوند توكّل كنند. اى كسانى كه ايمان آوردهايد! هرگاه به شما گفته شود در مجالس (براى ديگران) جا باز كنيد، پس جا باز كنيد تا خدا نيز براى شما گشايش دهد و هرگاه گفته شود برخيزيد، برخيزيد. (بزرگى، به نشستن در جاى خاص نيست، بلكه) خدا از ميان شما كسانى را كه ايمان آورده و كسانى را كه صاحب علم و دانشاند، به درجاتى رفعت و بزرگى مىدهد و خداوند به آنچه انجام مىدهيد به خوبى آگاه است.
شریعتی: از فضیلت ذکر بلند صلوات بر محمد و آل محمد بشنویم.
حاج آقای فرحزاد: از برکات مهم ذکر شریف صلوات این است که میزان حسنات انسان را خیلی سنگین میکند. همه ما روز قیامت کم میآوریم، امام صادق(ع) فرمود: در میزان حسنات کسی چیزی نهاده نمیشود که سنگینتر باشد برای سنگینی حسنات و ثوابها از صلوات بر محمد و آل محمد.
این نکته که در پایان عرض کردیم که برای این ظالمی که قاری قرآن گذاشتند و قرآن میخواند و به خوابش آمد و گفت: برای من قرآن میخوانی،«وَ لا يَزِيدُ الظَّالِمِينَ إِلَّا خَسارا» آتش وقتی زیاد میشود آب هم بریزی اثر ندارد. قرآن رحمت است ولی للمؤمنین. نکتهاش این است که ظلم مراتب دارد. افرادی که همه وجودشان ظلم است. دیگر پاک کردن آن خیلی مشکل است. ولی ظلمهایی که قابل تدارک است. مال کسی را خورده، ارثی را درست تقسیم نکرده، نماز نخوانده و روزه نگرفته است. حدیث داریم قرآن برای اهلش، ولو اینکه طرف کافر هم بوده ولو ظلم آنچنانی نداشته، خدا تخفیف عذاب داد. چون ظلم از کفر بدتر است. حکومت با ظلم نمیماند ولی با کفر میماند. افرادی که از بستگان ما از دنیا رفتند، مهمترین کار این است که حق خدا و حق مردم را ادا کنیم. بعد قرآن خواندن هم اثر دارد.
شریعتی: در مورد طرح اعزام زائر اولیها، در این دوره یک اتفاق مهم افتاده که با توجه به پراکندگی زوار عزیز است که از ائمه جماعات خواستیم که آنها وارد سایت ما شوند و ثبت نام کنند و ما هم کارهای اعزام آنها را انجام بدهیم.
حاج آقای فرحزاد: این سنتی که به برکت این برنامه راه افتاده، ما هر هفته زائر داریم که در عمرشان بارگاه امام هشتم را ندیدند. بانیان خیر و عزیزان باز هم کمک کنند که بیشتر اعزام کنیم. از روز شنبه اعزام زوار اولیها به مشهد شروع شده است و هر سه روزی صد نفر را میبریم تا بیستم اسفند، منتهی آنهایی که تا حالا ثبتنام نکردند، ما زوار پراکنده زیاد داریم. این عزیزان به امام جماعت محلهشان مراجعه کنند، امام جماعات هم بانی شوند. خواهش میکنیم که بعضی از هزینهها را خودشان تهیه کنند. جا دارد از معاونت امداد آستانه قدس تشکر ویژه کنیم. سرویس برای رفت و آمد گذاشتند، مجتمعی را جهت اقامت قرار دادند. نه وعده غذا مهمان امام رضا هستند. از بانیان خیر تقاضای کمک داریم که یگر کسی نباشد به زیارت امام رضا نرفته باشد. اینها هزارها بلا را از ما دفع میکند و خیر و برکت میآورد.