در مورد ویژگی ها و مقامات حضرت ولی عصر توضیحاتی بفرمایید.

پاسخ – در آیه چهارم سوره جمعه، به سه مقام پیامبر اشاره می شود: او تلاوت کننده ی قرآن است برای مردم( مردم را با تلاوت، ظاهر و حقیقت قرآن آشنا می کند)، آنها را پرورش می دهد( از اخلاق شیطانی عبور می دهد و به اخلاق رحمانی می رساند و پاک می کند) و کتاب و حکمت را به مردم تعلیم می دهد.( و زندگی و و جود آنها را ارتقاء می دهد)

حکمت، علم و دانش نافع و مفید است. بعضی از علم ها مفید نیست یعنی ضررش از منفعتش بیشتر است. حکمت به علمی گفته می شود که در آن خیر، برکت دنیایی و آخرتی باشد زیرا خداوند می خواهد ما را در افق ابدیت تربیت کند. در دعاها بر این صفت امام زمان(عج) تاکید می شود. زیارت آل یاسین از لسان مطهر امام و به قلم خودشان نگاشته شده است و می فرماید که هر گاه خواستی به اهل بیت توجه بکنی بخوانید : سلام علی آل یاسین ... سلام بر تو ای تلاوت کننده ی کتاب خدا و تفسیر کننده ی قرآن. تفسیر کننده ی قرآن با تعلیم حکمت و کتاب رابطه ای دارد.

یکی از مقامات وجودی امامان معصوم این است که از وقتی که به امامت می رسند در این مقام قرار می گیرند. یعنی از زمان شروع امامت مهدی ، تعلیم تربیت و تزکیه ی مردم عالم تحت ولایت او قرار گرفته است. به میزانی که ما دست ولایت و هدایت او را با بندگی خداوند رحمان باز بگذاریم، این مقام در وجود ما هم جاری می شود. یکی از فلسفه های وجودی امام یا پیامبر نعمت و منتی است از جانب خداوند برای انسان که دست انسان را بگیرند و از زندگی شیطانی به زندگی رحمانی ببرند و به حداعلی زندگی رحمانی برسانند.

در زیارت جامعه کبیره که از لسان امام هادی(ع) جاری شده است می فرماید: با ولایت شما اهل بیت خداوند معارف دینی و اسلامی را به ما یاد داد یعنی اگر شما نبودید ما بهره ای از معارف قرآنی، اسلامی و عرفان ناب نمی بردیم.

در ابتدای دعای جامعه داریم :شما جایگاه معرفت خدا هستید اگر کسی به عرفان الهی می رسد به واسطه ی شما می رسد، شما معدن رحمت های الهی و عرفانی هستید یعنی علم نافع فقط در نزد شماست . سرچشمه ی ناب حکمت و معرفت خداوند قرآن و عترت است. پیامبر این دو مهم را در میان ما به یادگار گذاشته اند.

آیت الله میرزا مهدی اصفهانی  تشرفی در مسجد سهله داشتند. ایشان از دانشمندان اصولی شیعه و مورد وثوق تمام بزرگان شیعه بوده است. ایشان در حکمت، عرفان، علم اصول و عرفان صاحب مکتب بوده است. ایشان می فرماید: بعد از یک دوره عرفان نزد اساتید نجف به مقامی رسیدم که گفتند تو کامل هستی ،می توانی مکمل هم باشی و در عرفان به مقام استادی رسیده ای. وقتی به وجود دلم مراجعه می کردم می دیدم که از حقایق قرآنی بی بهره هستم . با خود اندیشیدم که چکار کنم. در نجف معروف بود که هر کس چهل شب در مسجد سهله مشرف بشود به محضر امام زمان(عج) مشرف می شود. به این نیت که به محضر استاد اصلی مشرف بشوم، و راه را پیدا بکنم چهل شب چهارشنبه، به مسجد سهله می رفتم و نماز شب می خواندم، تحجر، تضرع وگریه می کردم. می گویند  کمتر ریگی است در مسجد سهله که اشک های اضطرار میرزا مهدی اصفهانی بر آن ریخته نشده باشد. عاقبت ایشان در شب چهلم به محضر امام مشرف می شود و امام یک جمله فرمودند که راه کار عملی بود: طلب معارف از غیر طریق ما اهل بیت مساوی با انکار ماست. یعنی هر کس دنبال عرفان ،معرفت و شناخت کامل از حقایق هستی می گردد، باید اینها را از ناحیه ائمه دریافت کند. اگر می خواهید با معارف قرآن ارتباط برقرار کنید، قرآن مفسرانی دارد و باید از طریق مفسران قرآن و قرآن های ناطق ارتباط برقرار کنید. پس کسی که به دنبال غیر اهل بیت برود گویا وجود ائمه را انکار کرده است زیرا گفتار و رفتار آنها مثل وجود آنهاست.

اگر ما بخواهیم جامعه ی دینی و حوزه های دینی را محک بزنیم که با آستان امام زمان(عج) چه میزان پیوند و ارتباط دارند، باید باید ببینیم ارتباط آنها با احادیث و روایات اهل بیت چقدر است. و آن معارف ناب اهل بیت چقدر زندگی آنها پیاده شده است. آیا سبک زندگی آنها همان سبک زندگی آل پیامبر شده است یا خیر. در زیارت عاشورا داریم: خدایا سبک زندگی ما را مانند زندگی پیامبر و آل پیامبر قرار بده.

سوال- اگر بخواهیم تعلیم و تربیت حضرت شامل حال ما بشود چگونه باید رفتار کنیم ؟آیا این کار مستقیم توسط حضرت یا با واسطه انجام می شود ؟

پاسخ – در مورد عنایات ویژه حضرت باید گفت که وجودهای لایق و نفوس مستعد که لیاقت های بالاتری نشان می دهند عنایت های  ویژه ای را دریافت می کنند. یکی توقیعات و نامه های حضرت است که افرادی مثل شیخ مفیدها در این مقام قرار می گیرند که این  بهره گیری از تربیت ویژه ی امام زمان(عج) است .این مقام مربی گری است و با مقام معلمی فرق دارد. تمام حوزه های علمیه که برقرار می شود، تجلی معلم حقیقی عالم وجود امام عصر است. معلمان حقیقی عالم، پیامبر و آل پیامبر است. یعنی این کلاس ها در محضر قرآن و عترت برگزار می شود. این جلوه ای از تعلیم امام زمان(عج) است. در عصر غیبت اندک شماری بصورت مستقیم به محضر حضرت مشرف می شوند.(یعنی حضرت مربی مستقیم بشود) در عصر غیبت مربی گری واسطه بیشتر جریان پیدا می کند. سید بحر العلوم ها و سید بن طاوس ها به مقامی می رسند که حضرت مربی گری ویژه ی آنها را بعهده می گیرد.

سید بحرالعلوم( از نجف) افتخار شش سال شاگردی میرزا مهدی اصفهانی را در مشهد داشته است. این وجود (میرزا مهدی شیرازی) که تعلیم مستقیم حضرت واقع شده است ، خودش مربی می شود که به این مربی گری با واسطه حضرت ولی عصر می گوییم. صدها شاگرد از علمای ربانی وارسته ،تربیت شده ی این مکتب هستند. آیت الله سیستانی یکی از شاگردان شیخ قزوینی است که ایشان یکی از شاگردان میرزا مهدی اصفهانی بوده است. سید رضی ،سید مرتضی ،شیخ مفید... تربیت شده ی ویژه ی امام عصر هستند و بعد آنها واسطه ی تربیت امت می شوند و این تربیت شده ها به میان مردم می روند، در واقع سرچشمه همان است.

سید بحرالعلوم که هم مباحثه با آیت الله میرزای قمی بود به مقامات بالایی می رسد.( مراجع بزرگ شیعه که در قبرستان شیخان قم هستند و قبرشان محل ظهور کرامات است). هر دو در درس آیت الله بهبهانی تلمذ می کردند. میرزای قمی به قم می آید و سید بحرالعلوم در نجف اشرف بودند. میرزای قمی می گوید که بعد از چند سال در همه ی عرصه های علوم دینی، حکمت و عرفان ،نام سیدبحرالعلوم می درخشید. من تعجب می کردم زیرا در مباحثه هایی که با ایشان در نجف داشتم، ایشان مشکلاتش را از من می پرسید و در مباحثه ها، من از او بالاتر بودم. این برای من سوال شده بود. چند سال بعد به نجف اشرف مشرف شدم ، به زیات سید بحرالعلوم رفتم .دیدم ایشان جلسه ای دارند که عده ای علمای شیعه و سنی حضور دارند و از ایشان سوالاتی می پرسند و من تشخیص دادم که ایشان دریایی از علم شده اند. بعد از جلسه به نزد ایشان رفتم و بعد از سلام وعلیک ،سوالی که در ذهن داشتم از ایشان پرسیدم، که چگونه به این علم رسیده است .ایشان فرمود که این راز است ولی من اصرار کردم و ایشان راز را گفتند ولی سفارش کردند که تا وقتی زنده هستند این راز فاش نشود. ایشان فرموده بود که نیمه شبی که برای تحجد وعبادت به مسجد سهله رفته بودم امام زمان(عج)مرا به آغوش گرفت و به سینه ی خودش چسباند یعنی این قطره به اقیانوس علم و حکمت متصل شده است و به این ترتیب میرزای اصفهانی لقب بحرالعلوم (دریای علوم) را به ایشان دادند.

البته آیات و روایات می توانند مربی باشند. آیت الله بهجت می فرمودند که آیات و روایات خودشان معلم و تجلی پیامبر و آل پیامبر هستند . احادیثی که در ذیل آیات رسیده است ما را تعلیم می دهد. علمای وارسته ای که در آیات و روایات هضم شده اند مثل سید بحرالعلوم ها، مربیان و معلمان راه هستند که واسطه ای هستند از طرف امام عصر برای هدایت و تربیت .

سوال- صفحه 258 قرآن کریم را توضیح بفرمایید.

پاسخ – در این صفحه داریم :وارد می کنند بهشتیان را که اهل ایمان و عمل صالح بودند به بهشت هایی که زیر درختانش نهرهای متعددی جاریست ، اینها جاودانی خواهند بود به رخصت پروردگارشان .

وارد کردن به بهشت نشان می دهد که بهشتیان با تشریفات خاص رحمانی وارد بهشت می شوند . بهشتیان درود و صفای خودشان را با سلام بین خودشان ابراز می کنند. هر جای بهشت را که بنگریم سلام و صفا است که این نشانه ی امنیت مطلق است. در بدو ورود ،سلام های ویژه ای از سوی خدا به بهشتیان می شود که این سلام پروردگار برای بهشتیان خیلی لذتبخش است. در قرآن داریم: سلامی که از جانب پروردگار رحیم شان است.

مربی اصلی خداوند عالم است، واسطه ی مربی گری پیامبر و آل پیامبر است. از جانب فرشتگان هم به بهشتیان سلام داده می شود بخاطر صبر و استقامتی که داشتند و داریم: سلام بر شما، گوارای وجودتان باشد بهشت پس وارد شوید. و از طرف خود بهشتیان هم بهم سلام می کنند .

بزرگی می فرمودند که سلام نام پروردگار است که در سوره حشر آیه 23 آمده است. وقتی شما به یکدیگر سلام می دهید، در واقع نام پروردگار را زنده می کنید. و کسی هم که جواب سلام می دهد می گوید: خداوندی که سلامت بخش است همراه شماست. همانطور که همه ی بهشت سلام، صفا ،امن و امان است در جامعه ی مهدوی هم همه جا سلام ،سلامت ، امن و امنیت است .

سوال- ما چکار کنیم که در مسیر تعلیم و تربیت حضرت ولی عصر قرار بگیریم ؟

پاسخ – مهم این است که این تعلیم و تربیت حضرت شامل حال همه ی مردم است. هر کس که به محضر قرآن و عترت می آید، تحت سرپرستی خداوند رحمان و تجلی این سرپرستی یعنی سرپرستی امام زمان (عج) قرار می گیرد. البته این بستگی دارد به استعداد و آمادگی هر فرد و ارتباطی که با آیات و روایات برقرار می کند.

از بزرگی پرسیدند که سید کریم پاره دوز که در بازار مغازه داشت و فرش و کفش های پاره را می دوخت ،چکار کرده بود که امام زمان(عج) هر هفته برای او وعده ی دیدار گذاشته بودند ؟ ایشان فرمود :او از هر آنچه که از آیات و روایات شنیده بود عمل می کرد. با این کار دست تربیت حضرت در زندگی او ویژه تر شده بود تا جایی که به مقام ولایت تصرف رسیده بود. پس راه ،انس با آیات و روایات است .امام علی(ع) می فرماید: اگر می خواهی از ما اهل بیت باشی و در دنیا و آخرت هم درجه ی ما باشی، اعتقادات ،اخلاق و معارف را جز از اهل بیت دریافت نکن.

سید بحرالعلوم ها تلاش ها کرده اند تا به این درجه رسیده اند. تربیت ویژه ی آنها نتیجه ی مراقبت های ویژه ی آنها بوده است.

دو نفر نزد امام باقر (ع)رسیدند و پرسیدند که راه درست کدام است، امام فرمود: به شرق یا غرب عالم بروید، علم و حکمتی که به درد شما بخورد جز نزد ما اهل بیت، در جای دیگری پیدا نمی کنید. هر کسی که در راه بندگی وارد می شود عنایت ویژه ی حضرت شامل حال او می شود و این یک پیوند دو طرفه است، هر چه بندگی بیشتر باشد عنایت بیشتر می شود. و هر چه عنایت بیشتر بشود، بندگی بیشتر می شود.

در فراز پایانی دعای معرفت در عصر غیبت( این دعا در پایان مفاتیح نوشته شده است) داریم: خدایا قلب های مرده ما را با تعلیم و تربیت او زنده کن، سینه های بیمار ما را بدست شفا بخشی او شفا بده .