در زندگی انسان گاه شرایط و موقعیت هایی وجود دارد که شیطان از آن به عنوان حربه ای بر علیه آدمی بهره می جوید از این رو دشمن سرسخت انسان، در آن لحظه و موقعیت حاضر شده و قصد شوم خویش را عملی می سازد در اینگونه لحظات آدمی در تیررس دشمن قرار دارد و باید آمادگی لازم جهت مقابله با او را فراهم سازد.
 
بنابراین شناخت این موقعیت های که گاه از آن غافلیم ضروری و لازم است. برخی از این گلوگاه های عبارت اند از:
1)‌ گذرگاه مرگ
لحظه جان دادن لحظه بسیار بحرانی است از این رو دشمن در همان دم حاضر شده می کوشد آدمی را از حریم دین بیرون کند تا سرانجام دست خالی روانه عالم برزخ شود فلسفه تلقین بر مرده نیز می تواند همین باشد.
 ابلیس به همه یاران و زیر دستان خود مأمورت می دهد تا در دین کسانی که در حال جان دادن هستند وسوسه کنند و آنها را به شک اندازند پس شما (اطرافیان محتضر) شهادتین را به او تلقین کنید.(شیخ عباس قمی/سفینةالبحار/ج1/ص99)
 برای آنکه هنگام مرگ بر همان باورهای درست پیشین باشید دو راهکار پیشنهاد می شود:

 الف)باورهای درست را در دل و جان ریشه دواند تا با جان گره بخورد و با تندباد حوادث مانند مرگ سقوط نکند. برای این کار کمر همت را باید بست و افزون بر رابطه ولایی بااهل بیت علیهم السلام تسلیم محض خدا و سرسپرده او شد.

 ب)یادآوری مرگ از دیگر راه‌هاست چنانچه در روایات آمده است پیامبر خدا (صلی الله علیه) فرمود: «زیاد یاد كنید درهم شكننده لذّتها را » معناى سخن پیامبر (صلوات الله علیه) آن است كه با یاد مرگ، لذّتها را تیره كنید تا اعتماد شما به لذّتهاى دنیا از بین برود. (مجموعه ورام، آداب و اخلاق در اسلام / ترجمه تنبیه الخواطر/ 486 ) مردم! شما را به یاد آورى مرگ، سفارش مى‏كنم، از مرگ كمتر غفلت كنید، چگونه مرگ را فراموش مى‏كنید در حالى كه او شما را فراموش نمى‏كند؟و چگونه طمع مى‏ورزید در حالى كه به شما مهلت نمى‏دهد؟(نهج البلاغة / ترجمه دشتى/ 371 )
 
2) احساس ناامنی در آمیزش
در اسلام به ما سفارش شده است در حال آمیزش به یاد خدا باشیم تا وسوسه ای ما را نفریبد و همچنین حال و هوای دیگری جز همسر را در سر نداشته باشیم زیرا شیطان در حال آمیزش ممکن است از طریق نطفه سهمی از فرزند را نصیب خود کند.
 
دشمن در کمین تفرقه و جدایی است تا صف مومنین را بشکند و به تدریج بین آنان نزاع و دشمنی ایجاد کند از این رو قرآن توصیه می کند به گونه ای با هم صحبت نکنید که بهانه دست دشمن بیفتد امام علی علیه السلام در این باره می فرماید: شیطان می خواهد به اجتماع شما تفرقه بخشد و با تفرقه فتنه بسازد پس از فسادها و وسوسه هایش روی بگردانید
 

 امروزه علم روان شناسی ژنتیک هم اثبات کرده است که حال و هوای زن و شوهر در حین انتقال نطفه در فرزندان موثر است و اگر آنان در حین آمیزش دچار اضطراب و تشویش و یا حتی حس گناه و فریب باشند در سرنوشت فرزندانشان موثر خواهد بود. امامان معصوم برای پاک شدن اندیشه آدمی به هنگام آمیزش از ما خواسته اند نطفه از لقمه حرام بسته نشود،با وضو باشیم و قبل از آن دو رکعت نماز گزاریم و برای سعادتمندی خود و فرزندانمان دعا کنیم.

3) خانه های بی فروغ
 هر خانه ای که در آن یاد خدا و تلاوت آیاتش نباشد بی فروغ و خاموش است و محلی برای شیطان. حضرت صادق علیه السّلام فرمود: خانه‏اى كه در او شخص مسلمانى قرآن میخواند اهل آسمان آن خانه را بنگرند چنانچه اهل دنیا ستاره درخشان را در آسمان بنگرند. و نیز فرمود علیه السّلام: كه امیر المۆمنین علیه السّلام فرمود: خانه‏اى كه در آن قرآن خوانده شود و ذكر خداى عز و جل (و یاد او) در آن بشود، بركتش بسیار گردد، و فرشتگان در آن بیایند و شیاطین از آن دور شوند، و براى اهل آسمان مى‏درخشد چنانچه ستارگان براى اهل زمین مى‏درخشند، و خانه‏اى كه در آن‏قرآن خوانده نشود و ذكر خداى عز و جل در آن نشود بركتش كم شود، و فرشتگان از آن دور شوند و شیاطین در آن حاضر گردند. (أصول الكافی / ترجمه مصطفوى/ ج‏4/413)
 
هر خانه ای که در آن یاد خدا و تلاوت آیاتش نباشد بی فروغ و خاموش است و محلی برای شیطان. حضرت صادق علیه السّلام فرمود: خانه‏اى كه در او شخص مسلمانى قرآن میخواند اهل آسمان آن خانه را بنگرند چنانچه اهل دنیا ستاره درخشان را در آسمان بنگرند
 

4) شکاف در صف های مومنین 

دشمن در کمین تفرقه و جدایی است تا صف مومنین را بشکند و به تدریج بین آنان نزاع و دشمنی ایجاد کند از این رو قرآن توصیه می کند به گونه ای با هم صحبت نکنید که بهانه دست دشمن بیفتد امام علی علیه السلام در این باره می فرماید: شیطان می خواهد به اجتماع شما تفرقه بخشد و با تفرقه فتنه بسازد پس از فسادها و وسوسه هایش روی بگردانید.( نهج البلاغه/خطبه 121) با برهم خوردن رابطه انسان با برادر ایمانی اش شیطان در گام بعدی با وسوسه نظر او را نسبت به برادرش بر می گرداند. در نگاه او نشست و برخاست، سکوت و همه رفتارهای برادر ایمانی اش معنا و مفهوم دیگری می یابد و بر اثر وسوسه دشمن چالش و ضعف هایی را می بیند که هیچ یک واقعیت ندارد و چیزی جز دسیسه شیطان نیست.
 سخن آخر اینکه ما برای مبارزه و یا دفاع در برابر دشمنان بیرونی خود سازمان ها و نهادهایی را با امکانات و تجهیزات گوناگون و گسترده فراهم می آوریم نباید نسبت به این دشمن که اساس همه عداوت ها و خطرهاست بی اطلاع باشیم. چرا که خداوند فرمود: در حقیقت شیطان دشمن شماست شما نیز او را دشمن گیرید.(فاطر/6)